کد مطلب:312315 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:203

علم و عالم
جایگاه علم و عالم در آیات قرآن و كلمات معصومان (ع) بس بالا و والا است [1] امیرمؤمنان (ع) علم را تارك هر فضیلت و نقطه ی پایانی هر ویژگی برتر معرفی می كند [2] البته در دیدگاه سفیران الهی و خاندان وحی هر علمی از این ویژگی ها برخوردار نیست. به این كلام رسول خدا (ص) از سر تدبر نگاه كنید:



[ صفحه 174]



دخل رسول الله (ص) المسجد فاذا جماعة قد اطافوا برجل. فقال: ما هذا؟ فقیل: علامة. قال: و ما العلامة؟ قالوا: اعلم الناس بأنساب العرب و قائعها و ایام الجاهلیة و الاشعار و العربیة. فقال النبی (ص): ذاك علم لا یضر من جهله و لا ینفع من علمه؛ انما العلم ثلاثة: آیة محكمة او فریضة عادلة او سنة قائمة و ما خلاهن فهو فضل [3] .

پیامبر (ص) به مسجد رفت، در حالی كه عده ای دور مردی را گرفته بودند. حضرت پرسید: این كیست؟ گفتند: علامه ای است. پرسید: علامه چیست؟ گفتند: عالم ترین كس به انساب عرب و وقایع و تاریخ جاهلیت و اشعار و زبان عربی. فرمود: این علمی است كه به جاهل خود ضرر نمی زند و به كسی كه آن را بداند سودی نمی رساند. علم سه چیز است: آیت محكم؛ فریضه ی بر عدل؛ سنت جاری و برپا. و جز این زائد است.

علمی كه سودی برای صاحب خود به همراه ندارد و او را در راه كمال به پیش نمی برد، علم واقعی محسوب نمی شود.


[1] بنگريد به: بحارالانوار، ج 2، ص 1 به بعد؛ الكافي، ج 1، ص 30 به بعد.

[2] غررالحكم و دررالكلم، ماده ي «علم»: «رأس الفضائل العلم و غاية الفضائل العلم».

[3] الكافي، ج 1، ص 32.